Cá bống mú có tên gọi khoa học tiếng anh Gobio gobio. Cá bống mú thuộc dòng họ cá chép (cá Cyprinidae). Cá bống mú được tìm thấy và miêu tả vào năm 1758 do Linnaeus.
Cá bống mú là loài cá có thân hình chắc và kích thước vừa phải. Tùy theo kỹ thuật nuôi mà một chú cá bống mú trưởng thành có chiều dài cơ thể khoảng 9 – 13cm, có những trường hợp dài đến 21cm.
Trung bình, một con cá bống mú có thể nặng từ 300gr – 1kg. Có những trường hợp cá bống mú biển nặng đến 1.5kg.
Đặc biệt, ở một số dòng cá bống mú ở trên thế giới, có trường hợp nặng đến 20kg.
Thân hình của cá bống mú thon dài, mảnh mai tròn ở phần thân trên, hơi dẹt ở phần thân dưới.
Phần vây lưng, vây bụng và vây hậu môn của cá bống mú ngắn và không có tia răng cưa.
Phần đầu của cá bống mú rộng, dẹt và mõm hơi ngắn. Phần hàm dưới của cá ngắn hơn hàm trên.
Cá bống mú thường có màu nâu xám ở lưng, màu trắng xám ở phần bụng dưới và 2 bên của cá.
Cá bống mú có những đốm màu tối mờ ở dọc 2 bên thân của cá.
Phần vây lưng có màu nâu nhạt cùng với những đốm tối.
Vây ngực và vây hậu môn của cá có màu trắng pha nâu nhạt.
Cá bống mú là loài cá có tuổi thọ khá cao, trung bình một chú cá mú có thể sống được trên 5 năm.
Một vài loại thức ăn được cá bống mú yêu thích: các loại côn trùng – ấu trùng thủy sinh, các loài sinh vật nhuyễn thể, động vật giáp xác, tôm nhỏ, trứng cá và một vài loại cá con.
Bên cạnh đó, các loại mảnh vụn ở tầng đáy cũng là loài thức ăn được cá bống mú yêu thích.
Cá bống mú là dòng cá sinh sản theo hình thức đẻ trứng. Cá bống mú sinh sản vào khoảng từ tháng 4 cho đến tháng 8 hàng năm.
Chúng thường đẻ trứng tại các vùng nước nông hoặc gần các mỏm đá.
Trứng cá bống mú sau khi đẻ sẽ trôi nổi và trôi dạt ở bề mặt nước.
Sau khi trứng cá nở thành cá bột, cá bột sẽ ăn mảnh vụn hữu cơ để phát triển.
Khi đến kỳ sinh sản, các bống có khả năng phát ra âm thanh. Đây được xem như là hình thức giao tiếp giữa con đực và con cái.
Cá bống mú là dòng cá có thể sinh sống ở hầu hết các điều kiện môi trường. Cá bống mú phân bổ chủ yếu ở vùng Trung Âu và các vùng biển thuộc khu vực ôn đới.
Ở khu vực châu Âu, cá bống mú phân bổ chủ yếu ở phía Đại Tây Dương, biển Baltic, phía đông nước Anh, Phần Lan, ý….
Tại khu vực Châu Á, cá bống mú phổ biến ở Hàn Quốc, Việt Nam, Trung Quốc…
Tại Việt Nam, cá bống mú phân bổ chủ yếu ở một số vùng biển thuộc vùng Nam Trung Bộ. Cá bống mú được đánh bắt chủ yếu ở các tỉnh: Bình Thuận, Phân Thiết, Vũng Tàu, Quảng Nam….
Cá bống mú là thức ăn của: cá mập, cá voi…. Ngoài các sinh vật sống trong môi trường biển, con người cũng là tác động khiến cho số lượng loài cá bống mú giảm đi rất nhiều.
Những tác động của con người: đánh bắt cá bống mú với số lượng quá lớn (dẫn đến mất cân bằng về số lượng loài).
Con người gây ra hiện tượng ô nhiễm môi trường biển (khiến cho nhiều cá thể loài bị chết, môi trường sống của cá bống mú bị thu hẹp).
Cá bống mú rất đa dạng về chủng loại và phân bổ ở rất nhiều nơi trên thế giới.
Tuy nhiên, bài viết này chúng tôi chỉ đưa ra 2 loại cá bống xuất hiện nhiều nhất ở các vùng biển của Việt Nam.
Cá bống mú đen còn có tên gọi Warsaw. Dòng cá này có kích thước trung bình, cơ thể của chúng khá tròn.
Cá bống mú đen được phủ 1 lớp vảy nhỏ và có màu nâu đậm, phần bụng hơi có màu trắng.
Cá bống mú đen được xếp vào hàng những loại cá có thịt ngon và dai.
Cá bống mú đen sinh sống tự nhiên tại các vùng biển lớn, chúng sống ở gần các rạn san hô. Chúng được tìm thấy rất nhiều ở khu vực Brazil, Cuba, Hoa Kỳ….
Cá bống mú đỏ có tên gọi Cephalopholis miniata, được tìm thấy và miêu tả vào năm 1775. Cá bống mú đỏ có rất nhiều tên gọi khác như: cá bống mú chấm đỏ, cá bống mú sao…
Toàn bộ cơ thể của chúng phủ lên một lớp da màu nâu đỏ. Điểm xuyết trên đó là những chấm màu xanh sáng có đường kính nhỏ.
Phan vây ngực, vây bụng của cá có màu đỏ cam. Phần vây lưng, vây hậu môn có màu xanh hoặc màu đen.
Dòng cá bống mú đỏ được tìm thấy nhiều nhất ở khu vực Nam Phi, Line Island, Hồng Hải….
Cá bống mú không chỉ được biết đến là một thực phẩm thơm ngon. Chúng còn được biết đến như một vị thuốc vô cùng tốt cho cơ thể.
Cá bống mú là một loại cá có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng. Trong đó, thịt cá có chứa nhiều calcium, phốt pho, sắt và các loại vitamin.
Nhờ những tác dụng này sẽ giúp làm trẻ hóa làn da, ngăn ngừa các hiện tượng lão hóa ở làn da.
Trong thành phần của cá bống mú chứa nhiều protein, không có chất béo, phốt pho, sắt, DHA…. đây là những tinh chất vô cùng tốt.
Chúng giúp thúc đẩy sự phát triển của cơ, giúp cho xương khớp thêm chắc khỏe. Đặc biệt giúp lưu thông máu, đồng thời thúc đẩy phát triển của trí não.
Theo đông y, cá bống mú có tính mát, thơm điều này giúp bổ thận, tráng dương, điều hòa khí huyết. Điều này giúp làm giảm hiện tượng chóng mặt và suy thận.
Trong thịt cá chứa nhiều chất dinh dưỡng, giúp cung cấp đầy đủ lượng dưỡng chất vào cơ thể.
Cá bống mú chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, khi nấu kết hợp cùng gừng, nấm, thịt heo, hành, muối, tỏi…
Ngoài ra, đây còn là bài thuốc vô cùng hữu hiệu để trị bệnh mệt mỏi ở người già, ốm yếu ở trẻ nhỏ và trị chứng huyết hư ở phụ nữ.
Như các bạn đã biết, trong hầu hết các loại cá đều chứa rất nhiều vitamin A, sắt. Thịt của cá bống mú cũng không phải trường hợp ngoại lệ.
Thành phần vitamin A và sắt trong thịt cá giúp tăng cường thị lực ở trẻ nhỏ và người già.
Cá bống mú là một loại thực phẩm bổ dưỡng và vô cùng thơm ngon. Chính vì vậy, loài cá này được rất nhiều người sử dụng để chế biến thành rất nhiều món ăn vô cùng hấp dẫn.
Cá bống mú hấp kiểu hồng kông là món ăn được rất nhiều người yêu thích. Nó không chỉ thơm ngon mà còn có hương vị vô cùng cùng độc đáo.
Cá làm sạch và ướp cùng một chút rượu trắng và hạt nêm (để cá thêm đậm vị và khử đi mùi tanh).
Để làm sốt hồng kông chuẩn vị, các bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau: nước tương, hắc xì dầu, rượu trắng, hạt nêm, đường trắng, gừng, hành lá, ớt sừng, nước xương heo hầm.
Phi gừng, hành lá vào trong dầu nóng, sau đó cho thêm tất cả những nguyên liệu nói trên vào đun đến khi sôi thì tắt bếp.
Như vậy, các bạn đã chế biến thành công nước cốt hồng kông chuẩn vị.
Sau đó bạn ướp cá cùng nước sốt và đem đi hấp.
Nên hấp với lửa nhỏ cá sẽ chín đều và ngon hơn.
Nên ăn cá khi còn nóng, có thể ăn kèm cùng cơm trắng hoặc cuộn với bánh tráng – rau sống.
Món ăn này có cách chế biến gần giống với cá bống mú hấp hồng kông. Tuy nhiên, cách thức chế biến lại đơn giản hơn rất nhiều mà hương vị cũng không hề thua kém.
Cá bống mú sau khi làm sạch ướp cùng với chút rượu trắng – bước này sẽ khử mùi tanh ở cá.
Sau đó đem ướp cá trong nước tương khoảng 20 phút rồi đem đi chưng hoặc hấp (khi chưng nên để lửa nhỏ, cá sẽ chín đều và ngấm xì dầu hơn).
Khi cá chín cho thêm chút hành lá vào để cho món ăn thêm màu sắc.
Cá bống mú chưng tương ăn kèm cùng cơm trắng là ngon nhất.
Cá bống mú là nguyên liệu không thể thiếu trong món canh chua.
Tuy nhiên, để món canh thêm thơm ngon, chắc chắn không thể thiếu cà chua, quả sấu, hành lá, thìa là, ớt tươi và nước mắm thơm ngon.
Cà chua và sấu đen đun trong nước đến khi mềm thì lọc lấy nước cốt.
Sau đó, dùng nước cốt chua thêm nước trắng vào đun sôi rồi thả cá vào.
Khi cá bống mú gần chín các bạn cho thêm nước mắm, nêm nếm vừa ăn.
Khi gần tắt bếp thì thả thêm hành lá, thìa là và ớt rồi tắt bếp.
Canh cá bống mú nấu chua nên ăn lúc canh còn nóng (thịt cá không bị tanh) và ăn kèm cùng rau sống là tuyệt nhất.
Cá bống mú kho nghệ, món ăn đưa cơm mà còn vô cùng bổ dưỡng. Nguyên liệu để chế biến món ăn này: cá bống mú, nghệ, riềng, ớt tươi, nước mắm và thịt ba rọi.
Cá bống mú là sạch và để ráo.
Thịt ba rọi rửa sạch, cắt miếng hình con chì nên xào qua cho thịt săn chắc khi kho sẽ ngon hơn.
Sau đó đem thịt ba rọi, cá bống mú ướp cùng với các loại gia vị.
Nên ướp trong khoảng 20 – 30 phút để cá ngấm gia vị rồi mới thêm nước đem kho.
Cá bống mú nên kho trong khoảng 4 – 5 tiếng để thịt cá ngấm gia vị và săn chắc hơn.
Cá bống mú kho nghệ ăn kèm cùng với cơm trắng nóng hổi hoặc cháo trắng đều rất ngon.
Ngoài cá món ăn kể trên, cá bống mú còn có thể chế biến một số món khác: chiên, nấu ngót, hấp bia, om dưa, chiên nước mắm, nấu lẩu….
Cá bống mú là loài cá rất phổ biến tại các vùng biển, hương vị của cá vô cùng thơm ngon và hấp dẫn.
Để mua cá bống mú tươi ngon, các bạn có thể ra các chợ hải sản, các siêu thị hoặc các cửa hàng chuyên buôn bán hải sản để đặt mua.