Hẳn các mẹ ai cũng thuộc lòng câu: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Để có được nguồn sữa dồi dào và chất lượng nhất cho bé, điều mẹ cần lưu ý hàng đầu là ăn uống một cách đa dạng và hợp lý, đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng, mà không ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa còn yếu sau kỳ sinh nở.
Món ăn với chân giò heo
Chân giò rất giàu dinh dưỡng, chứa hàm lượng canxi, sắt, và nhiều vitamin, có tác dụng bổ máu, thông sữa, làm cho da mềm mại, bổ tinh thận. Chân giò có thể hầm kết hợp với các thực phẩm sau để tạo nên các món ăn lợi sữa và bổ dưỡng rất tốt cho bà đẻ.
Đu đủ xanh: Loại trái cây giàu giá trị dinh dưỡng gồm protein, chất béo cùng nhiều các loại vitamin thuộc nhóm, A, B, C, D, E.
Quả sung: Rất giàu giá trị dinh dưỡng, không chỉ giúp nhuận tràng mà còn rất lợi sữa, đặc biệt là sung non.
Rau ngót: Chứa nhiều vitamin và các khoáng chất cần thiết cho cơ thể và rất lành tính. Ăn rau ngót thường xuyên giúp chống táo bón, giải nhiệt cơ thể, giảm nguy cơ bị viêm nhiễm sau sinh, giúp tử cung co thắt để nhanh chóng đẩy hết sản dịch ra ngoài, thông tắc tia sữa, giúp sữa mẹ về nhiều và đều hơn.
Đậu phộng (lạc): Chứa nhiều resveratrol – là chất chống oxy hóa mạnh. Đạu phộng còn giúp tang lượng cholesterol tốt.
Đậu tương: Giàu protein cũng như canxi. Ngoài ra, ăn đậu tương còn giúp mẹ cải thiện đáng kể tình trạng khô hạn sau sinh.
Món ăn với cá
Cháo cá chép:
Là món không thể thiếu trong thực đơn của bà mẹ mới sinh. Thịt cá chép chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như protein, protid, lipid, canxi, sắt, photpho, acid amin và các vitamin nhóm B có tác dụng giúp các mẹ sau sinh thông sữa, kích thích khả năng tiết sữa, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể. Bên cạnh đó, gao nếp các dụng làm mạnh tỳ vị, làm mạnh phổi, dễ tiêu hoá, rất tốt cho sản phụ thiếu sữa.
Canh cá diếc nấu đậu hũ:
Cá diếc chứa nhiều canxi, photpho, chất béo lành mạnh, sắt và vitamin B1. Đậu hũ giàu canxi, sắt, magie, dễ tiêu hóa, ít calo. Canh cá diếc nấu đậu hũ là món ăn giúp mẹ có nhiều sữa, bồi bổ sức khỏe mà không tăng cân. Nhưng cần lưu ý khi ăn vì cá diếc rất nhiều xương nhỏ.
Cá hồi kho sung:
Cá hồi rất giàu DHA giúp bé bú mẹ thông minh hơn. Còn sung thì như đã nói ở trên, là loại thực phẩm luôn dẫn đầu trong danh sách các thực phẩm lợi sữa.
Các món với thịt lợn
Là loại thực phẩm phổ biến nhất trong mâm cơm của các gia đình Việt. Đối với mẹ sau sinh, thịt lợn nạc rất lành tính, ít chất béo nhưng giàu protein và năng lượng giúp bổ sung dinh dưỡng vào sữa mẹ. Thịt lợn có thể được chế biến thành các món ngon cho bà đẻ như:
Canh rau cải nấu thịt lợn: Rau cải cung cấp nhiều vitamin và chất xơ giúp phụ nữ giảm táo bón và thúc đẩy tuyến sữa hoạt động tích cực
Thịt ba chỉ kho trứng cút: Đây là món ăn quen thuộc và rất dễ làm lại đưa cơm, giúp người mẹ cảm thấy ngon miệng hơn. Thịt lợn và trứng cút cũng được đánh giá là giàu protein, canxi và photpho cần thiết cho sức khỏe nói chung và hệ xương khớp của hai mẹ con nói riêng.
Sườn non rim mặn: Là món ăn vừa ngon miệng, dễ làm lại vừa có lợi cho tuyến sữa và sức khỏe của bà mẹ sau sinh.
Thịt lợn kho gừng/ nghệ: Gừng và nghệ có tác dụng làm ấm cơ thể, chống viêm, giúp kích thích tuần hoàn máu, giúp tiêu hóa và hấp thu tốt dinh dưỡng.
Các món với thịt gà
Thịt gà có hàm lượng protein cao, được xem là loại thịt có chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất tốt cho sức khỏe. Trong thịt gà có nhiều chất albumin, chất béo, các loại Vitamin A, B1, B2, C, E và các axit canxi, phốt pho, sắt. Thịt gà rất dễ chế biến thanh các món ngon cho bà đẻ như:
Gà kho gừng/ nghệ: cũng giống như thịt lợn kho gừng nghệ, món thịt gà kho này rất tốt cho sản phụ, chống viêm, giúp phụ nữ sau sinh nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Gà kho sung: Thịt gà cũng có thể kết hợp với quả sung bổ dưỡng, rất tốt cho mẹ sau sinh.
Súp gà: Súp gà rất giàu vitamin, giúp cơ thể người phục nữ sau sinh phục hồi nhanh chóng. Các mẹ có thể ăn thoài mái vẫn đảm bảo đủ chất mà lại không lo bị tang cân.
Các món rau tốt cho bà đẻ
Rau đay:
Rau đay nhuận tràng, thanh nhiệt cơ thể và lợi sữa nên rất tốt cho phụ nữ sau sinh. Trong tuần đầu tiên sau sinh, mỗi ngày mẹ nên ăn 150-200g rau đay vào bữa ăn chính. Sau đó duy trì ăn khoảng 2 lần/ tuần, sẽ giúp chống táo bón và sữa về đều hơn. Rau đay có thể nấu với cua, rạm, ghẹ, tôm tép tươi/khô, bề bề, cá rô…
Quả mướp:
Theo Đông y, mướp có tính bình, vị ngọt. Ngoài ra còn có tác giúp thông tắc tuyến sữa, trị viêm tắc tia sữa, tăng cường lưu thông máu và giúp sữa mẹ về nhiều hơn. Mướp có thể được nấu kèm với các món canh cua rau đay/mồng tơi, thịt, tôm khô, ngao hoặc xào cùng với các loại thịt.
Rau khoai lang:
Không chỉ nhuận tràng, rau khoai lang còn giúp lợi sữa cho mẹ sau sinh. Mẹ có thể xào, nấu canh hay luộc rau lang ăn hàng ngày đều được vì rau lang khá lành tính.
Giá đỗ đậu nành:
Chứa rất nhiều protein, vitamin C, cellulose – nguyên liệu chính cho sự phát triển của các tế bào mô, ngăn chảy máu nhiều sau sinh và giảm bệnh táo bón cho các bà mẹ trẻ. Các mẹ có thể xào giá đỗ với thịt lợn, thịt bò, nấu canh chua, canh đậu phụ…
Rau má:
Theo Đông y rau má có tác dụng thông tiểu, thanh nhiệt giải độc, giúp kháng khuẩn, lưu thong máu huyết, cải thiện làn da, giúp tăng sữa và sữa về đều hơn.. Rau má có thể xay thành nước uống trực tiếp hoặc nấu canh với thịt nạc.
Ngó sen:
Theo Đông y ngó sen có tác dụng nhuận tràng, thanh nhiệt, thải độc tố trong máu, giúp phụ nữ sau sinh tiêu máu ứ, hỗ trợ tiêu hóa, kích thích vị giác và mau bình phục sức khỏe sau sinh. Hơn nữa, ngó sen còn được xem như “thần dược” giúp bồi bổ sức khỏe và giúp sữa mẹ về nhiều hơn. Các món với ngó sen thích hợp cho mẹ sau sinh là ngó sen nấu với bí đao và thịt nạc.
Cây thì là:
Theo một số tài liệu khoa học mới đây, các hợp chất có trong cây thì là có tác dụng kích thích cơ thể tiết ra Prolactin – hormone quan trọng, cần thiết cho quá trình sản xuất sữa mẹ. Mẹ có thể nấu canh cá quả, cá chép với thì là.
Khoai lang:
Món ăn này giúp nhuận tràng, tốt cho tiêu hóa, lợi sữa. Khoai lang có thể được bổ sung vào các bữa ăn phụ hoặc chế biến thành món chính.
Các loại trái cây bà đẻ nên sử dụng
Bưởi:
Bưởi rất dồi dào vitamin C giúp ngăn ngừa tình trạng tiếp tục chảy máu ở sản phụ. Fitogen thực vật có trong bưởi giúp làm đẹp da, tiêu mỡ, hạ cholesterol. Nhiều loại Axit trong bưởi giúp tiêu hóa tốt. Đặc biệt hợp chất trong quả bưởi có thể điều chỉnh lượng insulin – một loại hormone dự trữ chất béo giúp mẹ bầu sau sinh có thể nhanh chóng giảm cân lấy lại vóc dáng.
Cam, quýt:
Các loại trái cây họ cam quýt giúp bổ sung vitamin C, canxi, ngăn ngừa tình trạng tiếp tục chảy máu ở sản phụ
Quả na:
Na vừa chứa nhiều Vitamin C vừa rất hữu ích trong việc tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho cả mẹ và bé. Giống như bưởi, cam, quýt, quả na cũng có tác dụng ngăn ngừa sự tiếp tục chảy máu ở sản phụ sau sinh.
Chuối tiêu:
Hàm lượng lớn chất xenlulozơ và sắt trong chuối tiêu có tác dụng hỗ trợ tiêu hoá, bổ máu, tránh được hiện tượng táo bón và thiếu máu sau sinh.
Đu đủ:
Đu đủ chứa nhiều magiê, sắt, kẽm, chất xơ giúp tăng sức đề kháng, bổ máu, nhuận tràng. Hơn nữa, đu đủ còn chứa chất tiêu đạm và kích thích sữa về nhiều.
Một số nguyên tắc khi chế biến món ăn cho bà đẻ
Ăn đủ 4 nhóm dinh dưỡng: chất béo, đạm, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Bên cạnh đó mẹ cũng đừng quên uống nhiều nước.
Ăn ít nhất 3 bữa mỗi ngày và tối thiểu 1 bữa lót dạ.
Sử dụng nguyên liệu sạch và nấu chín.
Ăn thêm các món ăn lợi sữa để kích thích sữa tiết ra nhiều hơn.
Không được ăn thực phẩm để qua đêm, thực phẩm để chung với những nguyên liệu sống. Các thực phẩm này rất dễ bị nhiểm khuẩn.
Tránh những thực phẩm cay nóng vì những thực phẩm này có thể thông qua sữa mẹ làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa còn non nớt của bé.
Tuyệt đối không sử dụng những thực phẩm sống như tiết canh, nem chua, các món tái….do chưa được nấu chín, những loại thực phẩm này rất dễ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của người mẹ cũng như chất lượng sữa mẹ, khiến cho em bé rất dễ mắc các bệnh về đường ruột, tiêu hóa.
Những thực phẩm, gia vị nặng mùi thông qua sữa mẹ cũng ảnh hưởng đến bé, bé có thể bỏ bú, hoặc bú ít nếu sữa mẹ có mùi khác lạ so với bình thường do đó mẹ cần tránh.
Nên tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ vì chúng vừa gây tăng cân cho mẹ, lại có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của bé.
Không được sử dụng các thực phẩm chứa caffeine như cà phê, trà vì caffein thông qua sữa mẹ có thể làm trẻ mất ngủ, bồn chồn, quấy khóc.
Các chất có chứa cồn như rượu, bia cũng tuyệt đối không được dùng. Nếu mẹ sử dụng các loại chất kích thích sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thần kinh của em bé, em bé có thể ngủ li bì, suy nhược hoặc tăng cân bất thường.
Không nên áp dụng chế độ ăn uống giảm cân quá sớm vì nó có thể làm hại sức khỏe của bà đẻ và khiến các mẹ không có đủ sữa cho con bú.
Việc kết hợp ăn uống khoa học cùng với một chế độ nghỉ ngơi luyện tập hợp lí sẽ giúp các mẹ sau sinh có một tinh thần thoải mái tránh được trầm cảm và những biểu hiện tâm lí tiêu cực. Hi vọng các món ngon cho bà đẻ trong bài thực sự giúp ích cho các mẹ. Chúc các mẹ có nhiều khoảnh khắc tuyệt vời bên bé yêu.
Theo: The Asianparent
50 mâm cơm cữ cho bà đẻ khỏi lăn tăn ăn gì nhiều sữa lại không ngánMẹ hai con chia sẻ kinh nghiệm ở cữ sau sinh giúp mẹ khỏe con mau lớnLàm thế nào để vắt được nhiều sữa mẹ – 6 mẹo hay dành cho mẹ sau sinh!
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!